Historia
Pozowice
Pozowice to wieś położona we wschodniej części Gminy Skawina, wchodzącej w skład powiatu krakowskiego i województwa małopolskiego.
Miejscowość sąsiaduje od zachodu z Jaśkowicami, od wschodu z Facimiechem, od południa z Wielkimi Drogami, od północy z Gminą Czernichów, od której odgradza ją naturalna granica, którą stanowi rzeka Wisła. Pozowice zajmują powierzchnię 350 ha (3,5 % obszaru Gminy).
Historia miejscowości
Nazwa wywodzi się najprawdopodobniej od wyrabianych w miejscowości powozów. Pozowice to „starożytna osada w brewe Kaliksta II danem przez legata Tuskulańskiego klasztorowi tynieckiemu, potwierdzającem nadania Królowej Judyty, nazwana Pawęzów, w liście Kazimierza Wielkiego zaś Powozowice” (Wł. Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1887, s. 960) Wieś była od XIII do początku XIX w. własnością opactwa tynieckiego, a po jego zniesieniu przyłączona została do funduszu religijnego.
Zabytkowe obiekty
Dzwonnica
Najstarszą budowlą w Pozowicach jest drewniana dzwonnica. Pochodzi ona z pierwszej połowy XIX wieku. Prawdopodobnie została wybudowana w 1809 lub 1814 roku. Jak na tamte czasy przystało konstrukcję na ryglowaną, odeskowana, na planie kwadratu 2,5 x2,5 m. Dach cztero-spadowy wieżyczką podstawy kwadratowej ze ściętymi narożami zwieńczony krzyżem metalowym. Pod okapem umieszczona jest rzeźba Chrystusa upadającego pod krzyżem.
W wieży zawieszony był dzwon ufundowany przez Jakuba i Annę Jana, który obecnie znajduje się w kaplicy. Dzwonnica jak mówią najstarsi mieszkańcy Pozowic służyła do ostrzegania przed zbliżającym się niebezpieczeństwem, przede wszystkim przed pożarami, które często trawiły chaty pokryte strzechą. Drugim zadaniem dzwonnicy było dzwonienie na Anioł Pański o godz. 12 00 . Mieszkańcy przerywali wtedy pracę i modlili się. Obiekt figuruje w rejestrze obiektów zabytkowych 1345. Pozowice gm. Skawina – dzwonnica drewniana, [A-1481/M] z 05.07.2017 1346
Małopolski rejestr obiektów zabytkowych
Dzwonnica w Pozowicach
Według lokalnej tradycji dzwonnica istnieje w tym miejscu od XVI w. Dzwonnica ta pochodzi z lat 20 XIX w. Na miejscu tej dzwonnicy, która stoi do dziś stała identyczna dzwonnica. Jest to wierna replika dzwonnicy która stała na tym miejscu od XVI w. W latach 20 XIX w. na miejscu starej dzwonnicy została zbudowana nowa, gdyż tamtej się już nie dało remontować. Zupełnie za darmo zbudował ją cieśla Żmuda. Zbudowano ją na planie zbliżonym do kwadratu, o pochyłych ścianach wysokości kilku metrów. Cała dzwonnica zbudowana jest z drewnianych fosztów, które zostały zbijane również drewnianymi kołkami. Zwieńczona jest latarnią, na której do 1996 roku zawieszony był dzwon, ufundowany w XVIII w. przez Jakuba i Annę Janów „z dóbr tynieckich”. Dzwon ten był również przewieszony ze starej dzwonnicy. Dawniej dzwoniono z niej dwa razy. W południe na Anioł Pański i wieczór i tak codziennie aż do 1960r. Czas dzwonienia ustalany był przez zegar słoneczny, który widniał na tej dzwonnicy a co się stało z tym zegarem tego do końca nikt nie wie. Legenda głosi ze dzwon był także używany do rozpędzania chmur burzowych. Ponoć, gdy dzwon zadzwonił chmury się rozchodziły i nie było mowy o deszczu. W 1996 roku dzwon ten został przeniesiony do nowej kaplicy, a w jego miejsce powieszono małą sygnaturkę, aby dzwonnica nie wydawała się pusta.
Najstarsza figura sakralna w Gminie Skawina
Wykonana w 1777 roku, kamienna, słupowa, polichromowana, trzykondygnacyjna, posadowiona na dwustopniowej podstawie. Cokół z płycizną o wyciętych ćwierćkoliście narożnikach, z inskrypcją. Narożniki dolnej kondygnacji opięte tralkami. W jej frontowej ścianie wnęka z przedstawieniem upadku Chrystusa pod krzyżem. W ocznych wnękach św.Tomasz i św. Michał. Kondygnacja zwieńczona gzymsem uskokowym, wygiętym odcinkowo, z kulami na narożnikach. Druga kondygnacja z narożnikami ujętymi korynckimi pilastrami i niszami zamkniętymi łukami koszowymi. W niszach św. Katarzyna z kołem, Matka Boska oraz św. Rozalia. Gzyms profilowany, wygięty odcinkowo nad niszami, z piramidkami na narożnikach.
W narożnikach trzeciej kondygnacji kręcone półkolumny, w ścianie frontowej głęboka nisza, w której Matka Boska. Niszach bocznych św. Piotr i św. Paweł. Gzyms koronujący uskokowy, wygięty nad niszami. W narożnikach od frontu kostki z płaskorzeźbionymi twarzami aniołów. Na szczycie kapliczki umieszczona figura Chrystusa błogosławiącego prawą ręką, w lewej trzymającego krzyż. Nad figurką blaszany daszek wsparty na czterech wygiętych prętach.
Uzupełnianie informacji
Prosimy o przesyłanie informacji dotyczących historii miejscowości, ciekawostki z przeszłości, zdjęcia, itp. Każdy materiał na pewno się przyda.